یک ایرانی دیگر در اردوگاه پناهندگی استرالیا جان خود را از دست داد
این فرد که حمید خزائی نام دارد، در ابتدا به عفونت سادهی پا دچار شد. ولی عفونت به همه بدن او سرایت کرد و باعث از دست دادن جانش شد. فعالان حقوق پناهجویان میگویند به خزائی در زمان لازم خدمات پزشکی ارائه نشد. دولت استرالیا این اتهام را رد میکند.
او، پناهجوی ۲۴ سالهدر زندان استرالیا در پی شدت عفونت خونی و مرگ مغزی جان خود را از دست داد. وی در اردوگاه پناهجویان در گینهنو بود که پایش دچار عفونت شد. عفونت اما به همهی بدن او سرایت کرد و باعث مرگش شد.
وزیر مهاجرت استرالیا-اسکات موریسون- در بیانیهای که روز جمعه(۵ سپتامبر2014) منتشر کرد گفت که خانوادهی این پناهجوی جوان ایرانی موافقت کردند با توجه به مرگ مغزی وی، دستگاههای تنفسی را از او جدا کنند و به حیات او خاتمه دهند.
موریسون در بیانیهی خود تاکید کرده که به وقت مرگ بنا به سنت اسلام یک امام مسجد بالای سر خزائی حاضر بود و به مقامات دولت ایران نیز دربارهی مرگ او اطلاعرسانی شد.
فعالان حقوق پناهندگان دولت استرالیا و مقامات اقامتگاه پناهجویان را متهم میکنند که از ارائهی خدمات پزشکی لازم و بهموقع به این پناهجو خودداری کردند. اسکات موریسون این اتهام را رد میکند و از خدمات پزشکی ارائهشده به خزائی دفاع کرد.
وزیر مهاجرت استرالیا میگوید دستور داده تا پروندهی پزشکی خزائی بار دیگر بررسی شود و اگر تخلفی از سوی مسئولان اقامتگاه صورت گرفته باشد، با خاطی برخورد شود.
برخی از پناهجویان و فعالان حقوق پناهجویان میگویند این اقامتگاه درپاپوآ گینه نو به شدت کثیف و آلوده است و پناهجویان گاه مجبورند در فاضلابی که از گرفتگی لولههای دستشویی در سالنها سرازیر میشود رفتوامد کنند.
هادسون (وکیل خانواده)خواهان رسیدگی یک کارشناس یا هیئت مستقل شد تا معلوم شود آیا در ابتدای شروع عفونت برای این پناهجوی جوان آنتی بیوتیک لازم تجویز شده یا خیر.
در فوریهی گذشته نیز یک پناهجوی ایرانی دیگر به نام رضا براتی در پاپوآ گینه نو بعد از اینکه در طی درگیری میان پناهجویان و مسئولان کمپ به شدت کتک خورد، جان خود را از دست داد.
بنا بر سیاست فعلی دولت استرالیا هر پناهجویی که بخواهد از راه دریا وارد خاک این کشور شود و تقاضای پناهندگی کند، به اردوگاههایی در پاپوآ گینهنو و جزیرهی کریسمس فرستاده میشود. سازمانهای حقوق بشری بارها اعتراض کردهاند که وضعیت این اردوگاهها انسانی نیست. آنها دولت استرالیا را متهم به نقض حقوق بشر میکنند.
پس از پیگیریهای خبرنگار ایسنا از سفارت استرالیا در تهران، درباره مرگ مغزی یکی از پناهجویان ایرانی به دلیل تاخیر در رساندن تجهیزات پزشکی و درمانی به وی، این سفارتخانه تنها به تایید حضور پناهجوی دچار مرگ مغزی شده در بیمارستانی در استرالیا اکتفا کرد.
به گزارش ایسنا، سفارت استرالیا در تهران اعلام کرد "این پناهجوی ایرانی در حال حاضر در بیمارستانی در شهر بریزبن استرالیا بستری است. خانواده این فرد به صورت مرتب با مسوولان بیمارستان برای جویای شدن از حال بیمار در ارتباط هستند."
سفارت استرالیا با رد بیان جزییات بیشتر دربارهی حمید خزایی اعلام کرد بر اساس قوانین حریم خصوصی نمیتوان اطلاعات بیشتری در این باره ارائه کرد.
حمید خزایی، دومین جوان ایرانی است که در طول یک سال گذشته درکمپ پناهجویان غیرقانونی استرالیا به دوراز وطن و خانوادهاش در آستانه مرگ قرار گرفته است.
اما این بار به نظر میرسد سهل انگاری و کوتاهی مسوولان کمپ باعث شده است که وی با مرگ دست و پنجه نرم کند. در همین راستا در چند روز گذشته جمعی از پناهندگان در جزیره مانوس در نزدیکی استرالیا با امضای نامهای استرالیا را مسوول سلامت این پناهجوی ایرانی دانستند که پس از قطع پایش دچار مرگ مغزی شد.
در این نامه که در اول سپتامبر 2014 خطاب به سازمان خدمات پزشکی و بهداشت بینالملل نوشته شده آمده است: ما به عنوان کسانی که این نامه را امضا میکنیم شما را مسوول عواقب درمان نشدن و بیماریهای دوستانمان میدانیم.
سازمان خدمات پزشکی و بهداشت بینالملل در قراردادی که با وزارت امور مهاجران استرالیا امضا کرده مسوول رسیدگی به وضعیت بهداشت مراکز بازداشت استرالیا شامل جزایر مانوس و نائورو است و موظف است خدمات پزشکی به آنان ارائه کند.
بر اساس این گزارش حمید خزایی 24 ساله در 27 اوت پس از آن که به دلیل جراحی قطع پا دچار عفونت خونی شده بود به یک بیمارستان منتقل شد اما به دلیل مرگ مغزی جان خود را از دست داد.
این پناهنده ایرانی یکی از اولین کسانی است که توسط دولت استرالیا به جزیره مانوس منتقل شده بود. بسیاری از پناهجویانی که برای زندگی در خاک استرالیا به صورت غیرقانونی به این کشور سفر میکنند پس از بازداشت به این جزیره منتقل میشوند.
گفته میشود این افراد در این جزیره از شرایط بسیار بدی برخوردارند و حتی از فضای کافی برای زندگی برخوردار نیستند.
وزارت امور مهاجران استرالیا تا کنون در مورد مرگ این پناهنده ایرانی اظهار نظری نکرده است.
خانواده وی امیدوارند بتوانند اعضای بدن او را اهدا کنند. آنها اعلام کردند حاضرند اعضای بدن او در کوتاهترین زمان ممکن اهدا کنند.
اییان رینتول، سخنگوی ائتلاف اقدام برای پناهندگان در این باره گفت: حمید قربانی شرایط وحشتناک و نبود امکانات پزشکی مناسب در جزیره مانوس است. هیچ چیزی نمیتواند گسترش عفونت خونی در وی را توجیه کند.
او اظهار کرد: چیز دیگری بیش از این وجود ندارد که نشان دهنده لزوم بسته شدن این جزیره باشد.
در پاپوآ گینهنو بیش از 1300 پناهجو از کشورهای مختلف شامل ایران در شرایط بسیار دشواری زندگی میکنند.
در دسامبر ۲۰۱۰ یک قایق ماهیگیری با حدود ۱۰۰ پناهجوی ایرانی و عراقی بر اثر توفان در آبهای دریای هند واژگون شد و ۵۰ پناهجو جان خود را از دست دادند. این رویداد در نزدیکی جزیره کریسمس اتفاق افتاد که متعلق به استرالیاست.
حال پس از گذشت حدود سه سال و نیم سال از این واقعه، رسانهها خبر میدهند که خانوادههای پناهجویان کشته یا زخمی شده از دولت استرالیا شکایت میکنند.
وکالت این خانوادهها را جورج نیوهاوس بر عهده دارد که یک وکیل مدافع حقوق بشر است. نیوهاوس تصریح کرد که به نمایندگی از سوی خانوادههای قربانیان شکایتی را تسلیم دادگاه عالی ایالت "نیو ساوث ویلز" کرده است.
نیوهاوس گفت که مقامات استرالیایی "میدانستند یا باید میدانستند" که در آن زمان "مردان، زنان و کودکانی بیدفاع دچار توفان" شدهاند، با وجود این، این مقامات تنها "قدمهایی ناکافی" برای کمک به توفانزدگان برداشتند.
جزیره کریسمس در نزدیکی اندونزی واقع شده، اما متعلق به استرالیاست. سرنشینان قایق تصمیم داشتند در استرالیا درخواست پناهندگی کنند. مرکز رسیدگی به امور پناهندگی استرالیا در جزیره کریسمس است.
به گفته وکیل خانوادههای قربانیان، کشتیهایی که برای نجات فرستاده شده بودند از تجهیزات لازم برخوردار نبودند، اگر چه روشن بود که قایق پناهجویان در موقعیت به شدت اضطراری قرار دارد.
اهالی جزیره کریسمس با شنیدن فریادهای یاری سرنشنیان قایق از خواب بیدار شده و خود را به ساحل رسانده بودند. آنان کوشیده بودند با انداختن جلیقه نجات و طناب پناهجویان را نجات دهند. قایق پناهجویان تا یک ساعت پس از آنکه موتور آن از کار افتاده بود روی آبهای دریا بود. اما سپس قایق به صخرههای جزیره کریسمس اصابت کرد. ۵۰ نفر جان خود را از دست دادند و ۴۲ نفر توانستند نجات یابند.
وزیر امور مهاجرت اقدام خانوادهها را شرمآور خواند
وزیر امور مهاجرت استرالیا، اسکات موریسون، اقدام حقوقی خانوادههای قربانیان را محکوم کرد. او گفت که توقع آنان "موهن و شرمآور" است. موریسون روز سهشنبه (۱۷ ژوئن / ۲۷ خرداد) به خبرنگاران گفت: «مثل این است که کسی را که از میان آتش نجات دادهاند از آتشنشانی شکایت کند.»
سازمان استرالیایی کمک به پناهجویان Refugee Action Collective (RAC) در واکنش به سخنان وزیر امور مهاجرت این کشور گفت که "معلوم است آقای وزیر اطلاعی از این مورد ندارد".
سخنگوی این سازمان، یان رینتول، به خبرنگاران گفت: «شکایت خانوادهها از نیروی دریایی یا نیروهای امدادگر آن دوره نیست. موضوع بر سر مسامحه مقامات مسئول است و اینکه هیچ گونه آمادگی یا وسیله نجات مناسبی در جزیره کریسمس وجود نداشته تا بوسیله آن بتوان جلوی وقوع تراژدی را گرفت.»
سیاست "پناهندهپذیری" بحث برانگیز
جزیره کریسمس یکی از مقصدهای مورد علاقه مهاجران غیرقانونی است که با پرداخت پول به قاچاقچیان معمولا از یکی از بنادر اندونزی عازم این محل میشوند. هدف این گروه از مهاجران این است که به محض ورود به این جزیره از استرالیا درخواست پناهندگی کنند.
قاچاقچیها برای رساندن پناهجویان به جزایر تابع استرالیا معمولا از قایقهای کوچک و نامطمئن استفاده میکنند و این قایقها را با تعداد سرنشینانی به مراتب بیش از ظرفیت آنها روانه سفر دریایی میکنند.
تا کنون صدها پناهجو جان خود را در راه سفر آبی پرخطر به استرالیا از دست دادهاند. در شش ماه اخیر هیچ قایقی به مقصد خود نرسیده، چون مطابق با سیاست بحث برانگیز پناهندگی در استرالیا، این قایقها را در نیمه راه مجبور به بازگشت میکنند.
دولت استرالیا پناهجویان را در اردوگاههایی در جزیره نارو و جزیره مانوس در پاپوآ- گینه نو اسکان میدهد. این پناهجویان اجازه ندارند به استرالیا بروند، حتی اگر با درخواست پناهندگی آنان موافقت شود.
سازمانهای مدافع حقوق پناهندگان در استرالیا از وضعیت مسکن پناهجویان به شدت انتقاد میکنند.
سختگیریهای بیشتر استرالیا نسبت به پناهجویان
استرالیا پس از توافق دوهفته پیش خود با دولت پاپوآ گینه نو بر سر انتقال پناهجویان به جزیره مانوس، اکنون با مقامات جزیره نائورو نیز به توافق رسیده است. یک سوم پناهجویان استرالیا تابعیت ایرانی دارند.
بر مبنای توافقاسترالیا با دولت پاپوآ گینه نو و مقامات جزیره نائورو، مقامات این کشور پناهجویانی را که با قایق و به طور غیرقانونی به این کشور وارد میشوند، در استرالیا نگه نخواهند داشت و برای رسیدگی به درخواست پناهندگی و اقامتشان به این دو جزیره خواهند فرستاد.
بر این مبنا پناهجویانی که با درخواست پناهندگیشان موافقت میشود، میتوانند به طور دائم در پاپوآ گینه نو یا جزیره نائورو بمانند، اما کسانی که با درخواست پناهندگیشان موافقت نمیشود باید یا به کشور خود بازگردند یا به کشور سومی منتقل شوند.
دولت پاپوآ گینه نو و مقامات جزیره نائورو در ازای این اقدام خود از استرالیا کمک مالی دریافت خواهند کرد.
پارلمان استرالیا در ماه مه سال جاری تصویب کرد که دیگر هیچ یک از پناهجویان در سرزمین اصلی این کشور مستقر نخواهند شد. بر این مبنا کلیه پناهجویان باید به جزیره نائورو یا جزیره مانوس در کشور پاپوآ گینه نو منتقل شوند.
کمیساریای کمک به پناهندگان وابسته به سازمان ملل متحد، سازمان های حقوق بشری و فعالان کلیسایی به این اقدام استرالیا انتقاد کردند.
تاثیرات شورش پناهجویان ایرانی در جزیره "نائورو"
پس از سختتر شدن قوانین مربوط به پناهندگی در استرالیا صدها تن از پناهجویان استرالیا شامگاه جمعه (۱۹ ژوئیه/۲۸ تیرماه) در اردوگاه پناهندگی جزیره "نائورو" دست به شورش زدند.
این پناهجویان که بنا به گزارش خبرگزاری فرانسه بیشترشان ایرانی بودند، در اعتراض به قوانین سختگیرانه جدید پناهندگی و تاخیر در رسیدگی به پروندههای خود شورش کردند.
در جریان این شورش ۱۵ نفر از ماموران کنترل اردوگاه پناهجویان زخمی شدند و ماموران پلیس ۱۲۵ نفر از پناهجویان را دستگیر کردند.
تونی برک، وزیر امور مهاجرت استرالیا، در این رابطه تاکید کرد که ساکنان اردوگاههای پناهندگی باید به قانون احترام بگذارند.
پناهجویان شورشی ۸۰ درصد ساختمانهای محل اقامت پناهندگان را به آتش کشیدند. مرکز درمانی و سالن غذاخوری این اردوگاه نیز در پی آتشسوزی ویران شد.
گفته میشود خسارتهای حاصل از این شورش حدود ۴۱ میلیون یورو بوده است. مقامات دولتی استرالیا پس از این شورش اعلام کردند که پناهجویان با این اقدام بخت خود را برای دریافت پناهندگی از استرالیا به خطر انداختهاند.
آیا تبلیغات انتخاباتی انگیزه این دو توافق بوده است؟
هدف توافقهای جدید استرالیا با دولت پاپوآ گینه نو و جزیره نائورو ترساندن پناهجویانی بوده است که فکر میکردند امکانات رفاهی استرالیا مناسب است.
معضل پناهندگی به مسئلهای حساس در صحنه سیاسی استرالیا تبدیل شده است. اعمال سختگیریهای بیشتر در امور پناهجویان بخشی از سیاست جدید دولت کارگری این کشور در آستانه برگزاری انتخابات پارلمانی است.
منتقدان سیاسی حزب کارگر مسئولان این حزب را متهم میکنند که با این اقدام سعی در بهبود وضع خود در انتخابات پارلمانی آینده این کشور دارند که در ماه سپتامبر سال جاری (۲۰۱۳) برگزار خواهد شد.
سالهاست هزاران نفر با قایق و به طور غیرقانونی خود را به سواحل استرالیا میرسانند و از مسئولان این کشور تقاضای پناهندگی میکنند. آنها برای این سفر پرخطر پولهای کلانی به قاچاقچیان انسان میپردازند و در بسیاری موردها همراه با غرق شدن قایقها جان خود را از دست میدهند.
بر مبنای آمار ارائه شده در سال جاری میلادی تاکنون ۱۵ هزار نفر از دولت استرالیا تقاضای پناهندگی کردهاند. روزنامه انگلیسی "گاردین" در گزارشی نوشت که یک سوم این افراد تابعیت ایرانی دارند.
در مورد پناهنجویان در اروپا این مطلب را بخوانید.